-
1 миграция
1. жмиграцияист., этн. халыҡтарҙың ил эсендә йәки бер илдән икенсеһенә күсеүе2. ж биол.миграцияйәнлектәрҙең, ҡоштарҙың урындан-урынға күсеүе3. жкит.миграцияниҙеңдер күсеше, йөрөшөмиграция капитала — капитал миграцияһы (файҙа итеү теләге менән капиталды бер илдән икенсе илгә йәки урындан-урынға күсереү)
-
2 мировой
I1. прил.ғаләм...ы, йыһан...ы2. прил.донъя...ы, бөтә донъя...ы3. прил.донъя күләмендәге4. прил.донъяға танылған, данлыҡлы5. прил. прост.шәп, бына тигәнмировая скорбь — саманан тыш төшөнкөлөк, пессимизм
II1. прил.татыу, (үҙ-ара) килешеп эшләнгән2. в знач. сущ.; ж; разг. мироваяярашыумировой судья — мировой судья (Рәсәйҙә һәм ҡайһы бер илдәрҙә ваҡ-төйәк эштәрҙе ҡараусы судья)
мировой посредник — яраштырыу аралашсыһы (ХIХ б. Рәсәйҙә крәҫтиәндәр менән алпауыттар араһындағы ергә бәйләнешле бәхәсте ҡараусы)
мировой суд — мировой суд (Рәсәйҙә һәм ҡайһы бер илдәрҙә гражданлыҡ эштәрен ҡараған суд)
-
3 народонаселение
сбер ил халҡы, бер илдә йәшәүсе халыҡтың һаны -
4 немногий
1. прил.ҡайһы бер, бер аҙ, аҙыраҡ, бер нисә2. в знач. сущ.; мн. немногиео людяхҡайһы берәүҙәр, айырым кешеләр (генә)3. в знач. сущ.; с немногоеәҙ-мәҙзабыл то немногое, что знал — әҙ-мәҙ белгәнен дә онотҡан
4. прил.аҙ ғына, бер аҙ -
5 ассирийцы
1. мн.ассирий кешеһеИраҡта, БДБ илдәрендә, Грузияла, Төркиәлә һ.б. ҡайһы бер илдәрҙә йәшәйҙәр2. мн.Ассирия халҡыБоронғо Ассирия дәүләтенең халҡы -
6 департамент
1. мдепартаментФранцияла, ҡайһы бер дәүләттәрҙә административ-территориаль берәмек2. мдепартаментреволюцияға тиклем Рәсәйҙә һәм ҡайһы бер илдәрҙә юғары дәүләт учреждениеларының министрлыҡ бүлеге3. мдепартаментАҠШ-та тышҡы эштәр, сауҙа һ.б. министрлыҡтар -
7 гимназия
1. жгимназияҡайһы бер илдәрҙә дөйөм белем биреү учреждениеһы2. жгимназияхәҙерге Рәсәйҙә ҡайһы бер фәндәрҙе тәрән өйрәнеүгә нигеҙләнгән урта белем биреү учреждениеһы -
8 губернатор
1. мгубернаторРәсәйҙә губерна башлығы2. мгубернаторАҠШ-тың, Латин Америкаһының ҡайһы бер илдәрендә юғары вазифалы кеше3. мгубернаторҡайһы бер колонияларҙа юғары вазифалы кеше -
9 квадриллион
мквадриллион15 нулле (ҡайһы бер илдәрҙә 24) берәмек, һан -
10 кварта
1. жквартаҡайһы бер илдәрҙә шыйыҡ йәки бөртөклө нәмәне үлсәү берәмеге2. ж муз.квартадиатоник гаммала бирелгән баҫҡыстан дүртенсе баҫҡысҡа тиклем ара -
11 легион
1. м; ист.легионБоронғо Римда эре ғәскәри берәмек2. м; ист.легионҡайһы бер илдәрҙә айырым ғәскәр частарының исеме -
12 милитаризм
1. ммилитаризмҡайһы бер дәүләттәрҙең ҡоралланыуға, һуғышҡа әҙерләнеүгә йүнәлдерелгән сәйәсәте2. ммилитаризмҡайһы бер илдәрҙә хәрби көстәрҙең сәйәси хакимлығы -
13 пансион
1. мпансионреволюцияға тиклем Рәсәйҙә һәм ҡайһы бер илдәрҙә тулы тәьминәтле ябыҡ уҡытыу-тәрбиә йорто2. мпансионреволюцияға тиклем Рәсәйҙең ҡайһы бер урта уҡыу йорттарындағы түләүле ятаҡ3. мпансионбүлмә менән бергә ашау-эсеүе лә булған ҡунаҡхана төрө -
14 пиастр
1. мпиастрТөркиә, Мысыр һәм ҡайһы бер илдәрҙең аҡса берәмеге2. мпиастрборонғо Испанияның ваҡ аҡсаһы булған песоның итальянса атамаһы -
15 провинция
1. жпровинцияүҙәк ҡалаларҙан ситтә ятҡан урын, периферия2. жпровинцияҡайһы бер илдәрҙә административ берәмек3. ж ист.провинцияборонғо римляндар баҫып алған территория -
16 рупия
жрупияҺиндостан, Пакистан һәм башҡа ҡайһы бер илдәрҙең аҡса берәмеге -
17 виконт
мвиконтФранцияла, Англияла һ.б. ҡайһы бер илдәрҙә граф менән барон араһындағы титул һәм шул титулды йөрөткән кеше -
18 генерал-губернатор
мгенерал-губернаторреволюцияға тиклем Рәсәйҙә һәм ҡайһы бер илдәрҙә юғары хәрби һәм административ вазифа биләүсе -
19 генералиссимус
мгенералиссимусҡайһы бер илдәрҙә иң юғары хәрби дәрәжә һәм шул дәрәжәләге кеше -
20 канцлер
1. мканцлерреволюцияға тиклем Рәсәйҙә иң юғары гражданлыҡ дәрәжәһе2. мканцлерКөнбайыш Европаның ҡайһы бер илдәрендә юғары гражданлыҡ дәрәжәһе һәм шул дәрәжәләге кеше
См. также в других словарях:
миграция — 1. Халыкның бер өлкәдән икенчегә яки бер илдән икенчегә күчүе 2. Тереклек шартлары үзгәрү яки билгеле бер үсеш циклы сәбәпле, тереклек ияләренең бер урыннан икенчегә күчүләре 3. Нин. б. элементларның, күзәнәкләрнең бер урыннан икенчегә күчүләре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
транзит — 1. Бер илдән икенче илгә өченче ил аша, бер пункттан икенче пунктка арадаш пунктлар аша юлчылар һәм товарлар ташу эше 2. с. Шул эшкә нигезләнгән. Билгеләнгән урынга кадәр транзит белән бара торган; транзит юлы белән башкарыла торган. Аэропортта,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иләт — иск. кит. Билгеле бер илдә, өлкәдә, төбәктә яшәп торган барлык кешеләр ил иләте белән, бай келәте белән көчле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
контрабанда — 1. Пошлина салынган яки тыелган товарларны, кыйммәтле әйберләрне яшерен рәв. дәүләт чиге аша бер илдән икенчегә чыгару 2. Шундый юл белән кулга төшерелгән яки шундый максат өчен билгеләнгән товар, кыйммәтле әйберләр 3. күч. Нин. б. тыелган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ваем — Берәр нәрсә турында кайгырту, борчылу. Гомумән борчу, кайгы хәсрәт яшь картайтмый, ваем картайта – бөтен илдә сугыш ваемы. ВАЕМ ЧИГҮ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
киночелтәр — Берәр төбәктә яки илдә кинотеатрлар, кино күрсәтү урыннары җыелмасы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лып-лып — Берәр әйбер җилдә җилфердәгәндә барл. кил. тавышны белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рецепция — Берәр җәмгыятнең башка илдә яки башка дәвердә барлыкка килгән культура һәм социологик формаларны кабул итүе һәм үзләштерүе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
халык — 1. Нин. б. илдә, дәүләттә яшәүче кешеләр. с. Бөтен илгә, дәүләткә караган халык хуҗалыгы 2. Милләт 3. Илдә яшәүчеләрнең төп өлешен тәшкил итүче хезмәт иясе массасы халык җилкәсен кимерү. с. Шул массаның рухына, культурасына, дөньяга карашына туры … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җибәрү — 1. Билгеле бер урынга берәр йомыш яки максат белән кем. б. озату. Юнәлеш бирү, билгеле бер юнәлеш буенча озату. Нин. б. эшкә билгеләү, шул эшкә озату 2. Китәргә мәҗбүр итү, куу. Билгеле бер яшәү урыныннан, илдән еракка куу, сөрү 3. хат җ. сүз җ.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җирдәш — сир. 1. Туып үскән җирләре бер булган, бер як кешесе; якташ. Ватандаш, илдәш 2. Чәчүлек җирләре, иген басулары бер, уртак яки янәшә булган, ызандаш кеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
